Η φιλοσοφία του προγράμματος

Με την τελευταία αναθεώρηση του προγράμματος σπουδών που εγκρίθηκε από τη Σύγκλητο του ΑΠΘ στη συνεδρίαση 2927/30-6-2016 και ισχύει από το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017, αλλά και την προηγούμενη εκτεταμένη του 2005 και του 1993 επιδιώχθηκε η επίτευξη των παρακάτω στόχων:

• Αύξηση και επικαιροποίηση της διδακτέας ύλης σε υπάρχοντα γνωστικά αντικείμενα.
• Επέκταση σε νέα γνωστικά αντικείμενα.
• Καλύτερος συντονισμός και καταμερισμός της ύλης στα διάφορα μαθήματα, ώστε να μην παραμένουν διδακτικά κενά και να αποφεύγονται άχρηστες επικαλύψεις.
• Ορθολογική κατανομή της διδακτέας ύλης στα διάφορα εξάμηνα, ώστε να είναι δυνατή η αφομοίωσή της από τους φοιτητές.
• Περιορισμός της έκτασης των εκπονουμένων θεμάτων στα επιμέρους μαθήματα, χωρίς αυτό να λειτουργήσει σε βάρος της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου, καθώς είχε εκτιμηθεί ότι επιφέρουν σημαντικό φόρτο εργασίας, ιδίως στα ενδιάμεσα εξάμηνα.

Αντίθετα, εκτιμήθηκε ότι δεν χρειάζεται αλλαγή στην υπάρχουσα διάρθρωση του προγράμματος στους υφιστάμενους τέσσερις τομείς. Έτσι, οι βασικές αρχές, στις οποίες στηρίζεται η δόμηση του προγράμματος σπουδών και οι οποίες αποτελούν και γενικές διαπιστώσεις, είναι οι ακόλουθες:

• H άσκηση του επαγγέλματος του πολιτικού μηχανικού απαιτεί σήμερα όχι επιφανειακές και ρηχές γνώσεις, αλλά αντίθετα, σε βάθος γνώσεις και σε συγκεκριμένο γνωστικό πεδίο.
• Οι πανεπιστημιακές σπουδές οφείλουν να θεωρούνται πλέον βασικός σπόνδυλος μιας συνεχούς μαθησιακής διαδικασίας που θα εξελίσσεται διά βίου, καθώς η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας συντελεί στην ταχεία απαξίωση των γνώσεων, όταν αυτές παραμείνουν στο αρχικό στάδιο της προπτυχιακής μάθησης.
• Το δίπλωμα του πολιτικού μηχανικού οφείλει να παραμείνει αδιάσπαστο και ενιαίο και να ανταποκρίνεται σε προχωρημένες σπουδές πενταετούς διάρκειας. Επομένως, πρέπει να παρέχονται στους εκπαιδευόμενους τα βασικά επιστημονικά εφόδια σε όλους τους τομείς.
• Στους φοιτητές πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα εξειδίκευσης σε μία από τις βασικές κατευθύνσεις του πολιτικού μηχανικού.
• Σε κάθε έναν από τους 4 τομείς του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών αντιστοιχεί μια βασική κατεύθυνση εξειδίκευσης.

Χαρακτηριστικά γνωρίσματα του ισχύοντος σήμερα προγράμματος σπουδών είναι τα εξής:

• Διαχωρίζει το πρόγραμμα μαθημάτων κορμού από το πρόγραμμα μαθημάτων επιλογής, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα αμφοτέρων.
• Προσφέρει τις περισσότερες από τις βασικές γνώσεις, που είναι απαραίτητες σε ένα πολιτικό μηχανικό στη διάρκεια των 7 πρώτων εξαμήνων, δηλαδή πριν κληθεί ο φοιτητής (στην αρχή του 8ου εξαμήνου) να επιλέξει τον τομέα ειδίκευσής του. Έτσι, καθιστά την επιλογή αυτή περισσότερο συνειδητή και υπεύθυνη.
• Ενισχύει το ρόλο των μαθημάτων επιλογής, αποτρέποντας την σε βάρος τους και υπέρ των μαθημάτων κορμού κατανομή του χρόνου μελέτης του φοιτητή.
• Επιδιώκει μία κατά το δυνατόν ισομερή κατανομή των διδασκόμενων μαθημάτων σε όλη τη διάρκεια των σπουδών.

Με βάση τα παραπάνω επιδιώκεται ο νέος πολιτικός μηχανικός να εφοδιάζεται κατ’ αρχάς με όλες τις απαραίτητες γνώσεις, ώστε να αποκτά ένα σοβαρό θεωρητικό υπόβαθρο. Κατόπιν ο προσανατολισμός των μαθημάτων που διδάσκονται κινείται στο καθαυτό αντικείμενο του πολιτικού μηχανικού, όπως αυτό προσδιορίζεται από τη σύγχρονη κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα.